Szlak 'Starej Baśni'

Szlak „Starej Baśni”
74 km
Kruszwica – Różniaty – Kanał Notecki – Pakość – Jezioro Mielno – Barcin – Turek – Jezioro Kierzkowskie –
Jezioro Ostrowieckie – Jezioro Foluskie – Jezioro Chomiąskie – Drewno – Jezioro Oćwieckie –
Jezioro Biskupińskie – Jezioro Weneckie – Jezioro Skarbińskie – Jezioro Małe Żnińskie



Trasa spływu (z Kruszwicy do Żnina) liczy 74 km. Biegnie jeziorami rynnowymi oraz rzekami: Noteć, Foluska Struga i Gąsawka. Przy sprzyjających warunkach pogodowych (bez silnego wiatru), spływ należy do dość łatwych. Problemy mogą wystąpić w kilku miejscach, gdzie będziemy zmuszeni przenieść lub przewieść kajaki albo też przedzierać się przez zarośniętą trzciną rzekę. Ze względu na bardzo dużą atrakcyjność szlaku trud włożony w jego pokonanie zostanie wynagrodzony wrażeniami i emocjami z przeprawy.

Przewidziany czas spływu to okres od 3 do 5 dni. Optymalny jednak wydaje się spływ czterodniowy, z trzema noclegami. Odcinki do pokonania podzielone zostały mniej więcej na równe odległości:
  • Kruszwica – Łącko k. Pakości (24 km),
  • Łącko – Pturek (16 km),
  • Pturek – Drewno (17 km),
  • Drewno – Żnin (17 km).

Szlak rozpoczyna się w Kruszwicy – perle wśród najstarszych grodów w Polsce. Miasto położone jest w zachodniej części Kujaw nad legendarnym Jeziorem Gopłem. Dalej szlak wiedzie przez: Różniaty, Inowrocław Mątwy, Kanał Notecki do Pakości.

Od tego momentu szlak przebiega przez teren historycznych Pałuk (kilometraż podany jest w odniesieniu do Kruszwicy, gdzie rozpoczyna się szlak).

Pakość (22 km)
Miasto na Pojezierzu Gnieźnieńskim, na pograniczu Kujaw, Pałuk i Wielkopolski, leżące między jeziorem Pakoskim i Mielno. Pakość prawa miejskie otrzymała w 1359 r. i znana jest z Kalwarii, składającej się z 25 kaplic wybudowanych między XVII a XVIII w. na wzór Kalwarii Zebrzydowskiej. W Pakości płyniemy pod wiaduktem kolejowym i mostem drogowym w kierunku Jeziora Mielno.

Jezioro Mielno (24 km)
Akwen znajduje się na północ od Pakości, na wys. 75 m n.p.m. (pow. 180 ha, dł. 4,6 km, szer. 100 – 500 m). Linia brzegowa zbiornika jest rozwinięta, brzeg południowy niski, północny zaś wysoki i pokryty polami. Po przepłynięciu 1 km, zatrzymujemy się na postój z noclegiem w miejscowości Łącko. Znajduje się tutaj hotel i baza kempingowa Kurkowego Bractwa Strzeleckiego. Po przepłynięciu jeziora, kierujemy się na zachód, dalej rzeką Notecią, w kierunku Barcina.

Barcin (34 km)
Miasto w Powiecie Żnińskim, na Pojezierzu Gnieźnieńskim, nad Notecią. W centrum Barcina przepływamy pod dwoma mostami drogowymi, kierując się dalej na zachód rzeką Notecią do Jeziora Wolickiego.

Pturek (40 km)
Wieś nad Jeziorem Wolickim (pow. 244 ha, dł. 2,4 km, szer. do 1,4 km) leżącym na skraju długiej rynny ciągnącej się od Gąsawy. Akwen otaczają łąki dochodzące do łagodnego brzegu. Linia brzegowa jest słabo rozwinięta, brzegi mało dostępne, w większości niskie i bezleśne. Przy wietrznej pogodzie na zbiorniku występują duże fale (zaleca się płynięcie lewym brzegiem do mostu kolejowego). Nad jeziorem znajduje się pole namiotowe i gospodarstwo agroturystyczne. Po postoju noclegowym płyniemy w kierunku południowym do Jeziora Kierzkowskiego.

Jezioro Kierzkowskie (44 km)
Akwen położony na południe od Jeziora Wolickiego. Mijamy wiadukt i wpływamy na wody wspomnianego jeziora (pow. 77 ha, dł. 2,1 km). Od tego odcinka spływu, krajobraz ulega zmianie. Brzegi są łagodnie wzniesione i porasta je las.

Jezioro Ostrowieckie (48 km)
Mijamy most we wsi Wójcin i wpływamy na Jezioro Ostrowieckie (pow. 160 ha, dł. 4 km, szer. 800 m). Jego linia brzegowa jest rozwinięta, a część południowa zbiornika rozwidlona na dwie zatoki. Brzegi w większości wysokie, częściowo lesiste. Po obu stronach zauważyć można domki letniskowe i ośrodki wypoczynkowe. Przez jezioro przepływa Foluska Struga.

Jezioro Foluskie (50 km)
Na ten piękny akwen docieramy przebijając się przez zarośniętą trzciną Foluską Strugę. Jezioro to jest pięknym uroczyskiem o długości ok. 500 m. Niestety po przepłynięciu jeziora, zmuszeni jesteśmy skorzystać z transportu kołowego, aby dotrzeć do brzegu Jeziora Chomiąskiego (na odcinku 1,5 km pomiędzy jeziorami, niski poziom wody w rzece często uniemożliwia przepłynięcie; wówczas zmuszeni jesteśmy prosić o pomoc osobę posiadającą ciągnik we wsi Chomiąża Grzmiąca). Wodowanie kajaków odbywa się nad brzegiem Jeziora Chomiąskiego.

Jezioro Chomiąskie (52 km)
Jest to ostatnie z jezior należących do dorzecza Noteci (dł. 2,6 km, szer. 650 m). Jego linia brzegowa jest dość dobrze rozwinięta, brzegi przeważnie wysokie i lesiste. Na południowy – wschód od akwenu leży wieś Chomiąża Szlachecka.

Chomiąża Szlachecka (53 km)
Na wzgórzu tej malowniczo położonej miejscowości, znajduje się kościół pw. św. Jana Chrzciciela z 1831 r. W pobliżu niego stoi późoklasycystyczna plebania z I poł. XIX w., przy której w ogrodzie rośnie okazały dąb o obwodzie 4 m. Nad brzegiem jeziora zobaczyć można również dwór Sulerzyskich (obecnie remontowany przez nowego właściciela), a obok park (4,62 ha) z cennym drzewostanem.
54 km – konieczność przeniesienia kajaków, na odcinku 300 m, przez wysoką skarpę, dzielącą dział rzeki Noteci i Gąsawki. Niestety jest to zadanie wymagające sporego wysiłku, a dla niektórych osób niewykonalne bez transportu kołowego. Sprzęt wodujemy na południowym brzegu Jeziora Oćwieckiego (na terenie ośrodka wypoczynkowego).

Drewno (57 km)
W miejscowości tej istnieje możliwość skorzystania z postoju noclegowego (domki turystyczne typu „Brda”, pole namiotowe). Nad Jeziorem Oćwieckim powstała osada rybacka i świątynia chram (element scenografii do kręconego tutaj filmu „Stara Baśń”).
Na terenie ośrodka zbudowano trzy chaty podobne do tych ze skansenu w Biskupinie. Właściciel ośrodka umieścił w nich stałą ekspozycję poświęconą filmowej adaptacji.

Jezioro Oćwieckie (58 km)
– początkowy punkt szlaku kajakowego rzeki Gąsawka. Jest to najgłębsze z jezior na terenie Powiatu Żnińskiego (pow. 141 ha, dł. 2,9 km, szer. 200 – 900 m, maks. głęb. 42 m). Linia brzegowa zbiornika jest rozwinięta, brzegi strome, częściowo lesiste. Przy jeziorze zlokalizowane są trzy ośrodki wypoczynkowe.

Oćwieka (59 km)
Niewielka wioska położona wśród malowniczych lasów. Po pokonaniu Jeziora Oćwieckiego, możemy być zmuszeni do kolejnego transportu kołowego (do uzgodnienia z gospodarzami w Oćwiece lub Komratowie). Zdarza się, że na tym odcinku (1 km) koryto rzeki Gąsawki zarośnięte jest trzciną a wody w niej niewiele.

Jezioro Gąsawskie (62 km)
Jest to odcinek szlaku o długości 2 km i szer. do 800 m. Linia brzegowa jeziora jest rozwinięta, brzegi przeważnie trudno dostępne, porośnięte szuwarami i bezleśne. Mijamy wieś Gąsawa, przepływamy pod mostem drogowym i wpływamy na małe (30 ha), zbliżone kształtem do koła Jezioro Godawskie.

Jezioro Biskupińskie (64 km)
Akwen (pow. 117 ha, dł. 1,7 km, szer. do 900 m) ma dość dobrze rozwiniętą linię brzegową, niskie i bezleśne brzegi. Na jego południowym półwyspie znajduje się słynny rezerwat archeologiczny. Latem po jeziorze kursuje statek spacerowy. Postój w Biskupinie jest utrudniony (brak możliwości zacumowania w pobliżu rezerwatu; można tego dokonać na północno – zachodnim brzegu Jeziora Biskupińskiego). Biskupin zwany jest „Polskimi Pompejami”. Badania wykopaliskowe, rozpoczęte w 1934 r., przeprowadzono na niespotykaną wcześniej skalę. W ich wyniku odkryte zostały konstrukcje drewniane osiedla sprzed ponad 2700 lat. Gród w Biskupinie uznany został za pomnik historii Polski.  W 2007 r. Muzeum Archeologicznemu w Biskupinie, za wybitne osiągnięcia w dziedzinie restauracji dziedzictwa kulturowego, przyznano nagrodę Europa Nostra (swoisty Nobel w dziedzinie muzealnictwa). Na terenie osady znajduje się zagroda Wisza, która stanowiła element scenografii kręconej tutaj adaptacji „Starej Baśni”, której reżyserem był Jerzy Hoffman.

Wenecja (65 km)
Po zwiedzeniu rezerwatu, płyniemy na drugą stronę jeziora. Tam czeka na nas kolejna atrakcja w postaci ruin zamku i Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji. Po zwiedzeniu ruszmy dalej, pokonując próg betonowy (konieczne, ale łatwe przeniesienie kajaków), za którym wpływamy na Jezioro Weneckie.

Jezioro Weneckie (66 km)
Płyniemy w kierunku północno – zachodnim. Linia brzegowa akwenu (pow. 132 ha, dł. 2,8 km) jest rozwinięta, a brzegi dość wysokie. Na północnym półwyspie widać zalesione wzniesienie Łysa Góra (96 m n.p.m.), na którym znajduje się ośrodek wypoczynkowy. Na północnym – zachodzie jezioro łączy się z Jeziorem Skarbienickim poprzez urokliwy odcinek rzeki Gąsawki o długości 0,5 km.

Jezioro Skarbienickie (69 km)
Brzeg zachodni zbiornika jest wysoki, wschodni zaś niski. Jezioro (pow. 64 ha., dł. 2 km, szer. 500 m) otaczają pola. Przy jego końcu, po wschodniej stronie, mijamy gospodarstwo agroturystyczne. Dalej płyniemy rzeką Gąsawką, która łączy Jezioro Skarbienickie z Jeziorem Małym Żnińskim.

Jezioro Małe Żnińskie (74 km)
Zbiornik (pow. 135 ha, dł. 2 km, szer. do 1 km) ma niskie brzegi, częściowo zadrzewione i dwie niewielkie wyspy. Jest to ostatni odcinek spływu. Po wschodniej stronie jeziora mieści się baza kajakowa i WOPR oraz obiekty noclegowe i pole namiotowe PTTK.

 

Tekst na podstawie opisu szlaku
D. Berdysza



Materiały (zdjęcia i teksty) zamieszczone na portalu internetowym www.znin.pl są własnością Starostwa Powiatowego w Żninie.
Przeznaczone są wyłącznie do użytku prywatnego.
Wszelkie ich wykorzystywanie w całości lub we fragmentach,
przetwarzanie bądź rozpowszechnianie bez zgody autorów jest zabronione.

W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Cookies.

X