Pałucka Pętla Kajakowa
115 km
W skład Pałuckiej Pętli Kajakowej wchodzi:
- Szlak Gąsawki wraz z kilkunastoma jeziorami,
- część pałuckiego odcinka Noteci wraz z Kanałem Noteckim,
- Szlak Strugi Foluskiej z jeziorami.
Spływ można rozpocząć w każdym dowolnie przez siebie wybranym miejscu.
1. Szlak Gąsawki (58 km)
Oćwieka – Gąsawa – Jezioro Godawskie – Jezioro Biskupińskie – Jezioro Weneckie – Jezioro Skarbienickie – Jezioro Małe Żnińskie – Jezioro Duże Żnińskie – Jezioro Dobrylewskie – Jezioro Sobiejuskie – Dąbrówka Słupska – Słupy – Szubin – Rynarzewo
- Gąsawka to po Noteci i Wełnie najdłuższa rzeka Pałuk. Na całej swej długości płynie w granicach regionu. Jest to typowa rzeka nizinna. Wypływa z Jeziora Głęboczek k. Niestronna i wpada do Noteci pod Rynarzewem. Jej najbardziej charakterystyczną cechą jest to, że odwadnia kilkanaście urokliwych jezior polodowcowych położonych w rynnie żnińskiej.
- Płynąc szlakiem mijamy szereg ciekawych miejsc:
- Jezioro Oćwieka – pięknie położone wśród lasów (pow. 143 ha, głęb. max 42,5 m – najgłębsze jezioro na Pałukach);
- Jezioro Gąsawskie (pow. 99 ha, głęb. max 10,5 m);
- Gąsawa – wieś gminna, znana ze zjazdu książąt w 1227 r. (zginął wtedy Leszek Biały), drewniany kościół pw. św. Mikołaja z I poł. XVII w., I – ligowy klub hokeja na trawie;
- Jezioro Godawskie (pow. 30 ha, głęb. max 9,0 m);
- rzeka Gąsawka (szer. 2 m, głęb. 40 – 50 cm);
- Jezioro Biskupińskie (pow. 117 ha, głęb. max 13,7 m);
- Biskupin – słynna rekonstrukcja osady sprzed 2700 lat;
- Wenecja – wieś położona pomiędzy trzema jeziorami, ruiny zamku Diabła Weneckiego (z końca XIV w.) i Muzeum Kolejki Wąskotorowej (utworzone w 1972 r.), neogotycki kościół pw. Narodzenia NMP z końca XIX w.;
- Jezioro Weneckie (pow. 132 ha, głęb. max 20,3 m), nad jeziorem ośrodek wypoczynkowy;
- Jezioro Skarbienickie (pow. 64 ha, głęb. max 11 m);
- rzeka Gąsawka (szer. 6 – 7 m, głęb. do 1 – 1,2 m);
- Jezioro Małe Żnińskie (Czaple; pow. 135 ha, głęb. max 5,3 m), nad jeziorem plaża i park miejski, ośrodek PTTK, punkty gastronomiczne; corocznie w czerwcu lub lipcu rozgrywane są zawody motorowodne; liczne stanowiska ptactwa wodnego;
- Żnin – stolica Pałuk, miasto powiatowe i gminne, ośrodek usługowy i kulturalny, wieża ratuszowa z XV w., kościół farny pw. św. Floriana z XV w., Muzeum Ziemi Pałuckiej i Sztuki Sakralnej;
- Jezioro Duże Żnińskie (pow. 432 ha, głęb. max 11,1 m).
Zbiornik niebezpieczny dla kajakarzy płynących jego środkiem ze względu na szybko tworzącą się wysoką falę;
- Jezioro Dobrylewskie (pow. 54 ha, głęb. max 7,8 m), do jeziora wpada niewielka rzeczka Rawka (ok. 15 km dł.);
- Jezioro Sobiejuskie (pow. 118 ha, głęb. max 10,9 m)
-
Na terenie pomiędzy jeziorami Sobiejuskim i Dobrylewskim, w 1959 r., odkryto osadę sprzed ponad 2700 lat podobną do biskupińskiej. Od strony północnej wpada do jeziora krótka, dostępna dla kajakarzy Struga Wąsoska (dł. 5,5 km) odwadniająca malownicze jeziora: Żędowskie (pow. 65 ha, głęb. 29,5 m), Wąsoskie z ośrodkiem wypoczynkowym (pow. 58 ha, głęb. 25,3 m), Skrzynka (pow. 20 ha, głęb. 17,5 m) otoczone zewsząd lasami i Gąbińskie (pow. 53 ha, głęb. ok. 15 m);
-
dalej rzeka Gąsawka płynie swoją doliną wśród rozległych łąk, jest uregulowana, obwałowana, szerokość ok. 10 m; przed Szubinem przyjmuje niewielki dopływ zwany Białą Strugą (ok. 13 km dł.);
-
Szubin – miasto gminnne, kiedyś gniazdo rodowe Pałuków (ruiny zamku z XIII/XIV w.), lokalny ośrodek usługowy, przemysłowy i kulturalny;
-
Rynarzewo (nad Notecią) – wieś z zachowaną zabudową rynku o charakterze miejskim, koniec Szlaku Gąsawki;
rzeczka kilkaset metrów dalej wpada do Noteci.
2. Szlak Noteci i Kanału Noteckiego (36 km)
Od Rynarzewa szlak Pałuckiej Pętli Kajakowej biegnie w górę rzeki dość szeroką Notecią. Po pokonaniu 10 km rzeką, płyniemy dalej Kanałem Górnonoteckim (też 10 km). Kanał został oddany w 1878 r. w celu połączenia poprzez Noteć rzeki Warty z kanałem Bydgoskim i Wisłą. Przeszkodą dla kajakarzy są tutaj śluzy. Od Łabiszyna szlak kajakowy prowadzi dalej w górę Noteci (20 km) piękną doliną aż do Jeziora Halickiego.
Po drodze mijamy: - Łabiszyn – miasto gminne, otoczone lasami, lokalny ośrodek usługowy, kościół pw. św. Mikołaja z końca XVI w. wraz z zabudowaniami klasztornymi;
- Lubostroń – klasycystyczny pałac z początku XVIII w. należący do rodziny Skórzewskich;
- Jezioro Wolickie pod Barcinem (pow. 243 ha, głęb. max 15,4 m), do jeziora wpada Struga Foluska.
3. Szlak Strugą Foluską (21 km)
Jezioro Kierzkowskie – Jezioro Ostrowieckie – Jezioro Foluskie – przenioska 250 m – Jezioro Grzmiąca – Jezioro Chomiąskie
Struga Foluska to niewielki lewobrzeżny dopływ Noteci łączący pięć malowniczych i czystych jezior. Wypływa z Jeziora Chomiąskiego odległego zaledwie o 300 m od Jeziora Oćwieckiego na szlaku Gąsawki. Na odcinku Folusz – Ostrówce – Wolice jest uregulowaną, szeroką drogą wodną. Szlak kajakowy prowadzi w górę rzeki. Struga Foluska wypływa z Jeziora Chomiąskiego i wpada do Jeziora Wolickiego na szlaku Noteci.
Na trasie szlaku mijamy:
- most kolejowy na linii Żnin – Inowrocław;
- Jezioro Kierzkowskie (pow. 77 ha, głęb. max 23 m);
- Jezioro Ostrowieckie (pow. 160 ha, głęb. max 28,6 m), jedno z najładniejszych jezior Pałuk, brzegi zalesione, nad jeziorem ośrodek wypoczynkowy;
- Jezioro Foluskie (pow. 62,4 ha, głęb. max 28,4 m);
- most–szosa Żnin – Mogilno – niedaleko w lesie samotne urokliwe Jezioro Pniewskie;
- Jezioro Grzmiące (pow. 15 ha, głęb. max 2,5 m), mocno zarośnięte, niedostępne brzegi (dalej ok. kilometra przenoski po chaszczach);
- Jezioro Chomiąskie (pow. 102 ha, głęb. max 34,3 m), drugie najgłębsze (po Oćwieckim) jezioro Pałuk; w południowej części kończy się Pałucka Pętla Kajakowa, ok. 300 m dalej leży Jezioro Oćwieckie na szlaku Gąsawki.
Cała Pałucka Pętla Kajakowa to szlak średniotrudny. Na pewnych odcinkach mogą z niego korzystać również początkujący. Największe trudności sprawiają liczne płycizny, głównie na Gąsawce i Strudze Foluskiej, gdzie trzeba kajak przenieść. Czas pokonania w celach rekreacyjnych całej opisanej Pętli to 7 – 8 dni. Istnieje jednak możliwość wybrania tylko jednego ze szlaków lub też jego odcinka. Długość trasy, którą popłyniemy uzależniona jest od czasu, jakim dysponujemy.
J. Marosza
Pałuki nr 126 (28/1994)
Przeznaczone są wyłącznie do użytku prywatnego.
Wszelkie ich wykorzystywanie w całości lub we fragmentach,
przetwarzanie bądź rozpowszechnianie bez zgody autorów jest zabronione.